Χούλιο Κορτάσαρ, Το κουτσό (opera)

 

Το να μιλήσει κάποιος για την υπόθεση του «Κουτσό» είναι πολύ δύσκολο, ως αδύνατο. Κι αυτό γιατί το «Κουτσό» είναι μία από τις χαρακτηριστικότερες περιπτώσεις μυθιστορήματος που διαλύει κάθε κώδικα παραδοσιακής αφήγησης. Είναι ένα από τα μυθιστορήματα (αλλά είναι μυθιστόρημα;) που μαζί με μερικά άλλα συνιστούν τον κανόνα της μοντέρνας αφήγησης.

Πρωταγωνιστής είναι ο Οράσιο Ολιβέιρα, ένας Αργεντίνος διανοούμενος μποέμ, που ζει στο μεταπολεμικό Παρίσι και μονίμως αναζητά κάτι που του διαφεύγει, κάτι που δεν μπορεί να βρει. Τον απασχολεί η "χαώδης αταξία του κόσμου" αλλά και το χάος του μυαλού του... παλεύει με τον εαυτό του και με τους γύρω του. Περιπλανιέται στο Παρίσι, σε δρόμους, βουλεβάρτα, γέφυρες, καφέ, πλατείες, μόνος ή με τη Μάγα, τη σύντροφό του... βρίσκεται σε παρισινά διαμερίσματα και εμπλέκεται σε ατέρμονες συζητήσεις στη «Λέσχη του φιδιού». Κάποια στιγμή επιστρέφει στο Μπουένος Άιρες όπου προσπαθεί να επανασυνδεθεί με φίλους από τα παιδικά του χρόνια.
 
Το «Κουτσό» διαβάζεται με πολλούς τρόπους: είτε με την κανονική συμβατική σειρά, όπως συνήθισε να διαβάζει η ανθρωπότητα επί αιώνες είτε με αλλεπάλληλα πισωγυρίσματα, σα να κάνει κάποιος κουτσό. Ο ίδιος ο συγγραφέας δίνει παραπομπές και σχετικές οδηγίες στο τέλος κάθε κεφαλαίου. Στην πραγματικότητα δεν είναι ένα βιβλίο αλλά πολλά μαζί: υπάρχουν όλων των ειδών τα κείμενα, από ειδήσεις σε εφημερίδες, ποιήματα και αποσπάσματα άλλων συγγραφέων μέχρι παραληρηματικές αφηγήσεις διανοητικά διαταραγμένων ατόμων, τραγούδια και μελωδίες τζαζ.
 
Ένα βιβλίο δύσκολο, που προσωπικά το απόλαυσα γιατί με ρούφηξε όπως ο «Οδυσσέας» του Τζόις, τα κείμενα της Βιρτζίνια Γουλφ, «Η συνείδηση του Ζήνωνα» του Ίταλο Σβέβο, ο Σελίν και ο Προυστ. Ο Χούλιο Κορτάσαρ είναι ένας υπέροχος συγγραφέας. Εξαίρετος, γοητευτικός. Η μετάφραση του Αχιλλέα Κυριακίδη πρέπει να ήταν ένας πραγματικός άθλος.