Κυριακή 14 Ιουνίου 2015

Διονύσης Χαριτόπουλος, Εγχειρίδιο Βλακείας (Τόπος)

Τι είναι ευφυία;  Βλακεία;  Πόσοι είναι οι βλάκες; Τους συναντούμε συχνά; Τι σημαίνει βλακεία στον έρωτα, στην αισθητική; στην εργασία;  στην επιστήμη;  Ποια η σχέση του μαθηματικού Gaouss και της ομώνυμης καμπύλης του με τη βλακεία;   Πώς ξεχωρίζει ο βλάκας από τον μη βλάκα; Aπό τον έξυπνο; Αυτά και άλλα πολλά ερωτήματα προσεγγίζει ο Διονύσης Χαριτόπουλος με χαριτωμένο τρόπο σε αυτό το κομψό, ολιγοσέλιδο βιβλιαράκι. Θυμίζει το ανάλογο βιβλίο του Carlo Cipolla. 
Απομονώνω και παραθέτω μερικά χωρία... 
 

"Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι όλοι υποτιμάμε τον αριθμό των βλακών ανάμεσά μας, αφού το κρίσιμο ποσοστό που όλοι γνωρίζουμε ότι υφίσταται σε κάθε τυχαία πληθυσμιακή ομάδα παραμένει ως σήμερα απροσδιόριστο. Και επειδή κάθε τόσο μας αιφνιδιάζουν με την ανοησία τους πρόσωπα «υπεράνω υποψίας», ανακαλύπτουμε ότι οι χοντροκέφαλοι είναι πολύ περισσότεροι από όσο μπορούσαμε να φανταστούμε. Αν δεχτούμε την κωδωνοειδή καμπύλη ''κανονικής κατανομής''... η οποία χρησιμοποιείται για την ανίχνευση διαφόρων χαρακτηριστικών ενός πληθυσμού, έχουμε το λιγότερο ποσοστό 25% βλακών σε κάθε κοινωνική ομάδα: ο ένας στους τέσσερις. Μάλλον δεν υπάρχει κανείς που να πιστεύει ένα τόσο μικρό νούμερο. Όπου και να στρίψεις σε βλάκα θα πέσεις. αυτό που φαίνεται να έχει καθολική ισχύ είναι ότι όσοι είναι οι χάχες μεταξύ των παρκαδόρων  είναι και μεταξύ των πανεπιστημιακών.” (σελ. 38-39)   

 «Λες μαλάκας και καθάρισες. Δεν υπάρχει ιδεωδέστερη λέξη άμεσης και καταλυτικής προσωπικής κριτικής. Οι λέξεις μαλάκας, μαλακία και τα παράγωγά τους χρησιμοποιούνται για πρόσωπα και καταστάσεις που ξέφυγαν της κοινής λογικής ή των ηθικών και αισθητικών κριτηρίων. Ένα καλλιτεχνικό έργο, μια πολιτική εκδήλωση ή ενέργεια απαξιώνονται μονολεκτικά και αστραπιαία ως «μαλακία». Δεν χρειάζεται να εξηγήσεις τίποτα. Δεν υπάρχει ίσως ο χρόνος ή η διάθεση ή και η ικανότητα για εμβάθυνση, μα αποδίδει το τελικό συμπέρασμα που σχηματίστηκε μέσα σου. Χρησιμοποιείται ακόμα και ως αυτοκριτική: "τι βλέπεις; μαλακίες" (ανοησίες, μπούρδες), ''τι κάνεις; ''μαλακίες'' (τίποτα άξιο λόγου, κάτι που δεν μου αρμόζει). ''Κυρίες και κύριοι, καλησπέρα σας'', λέει ο ατσαλάκωτος παρουσιαστής από την οθόνη, έτοιμος να ξεκινήσει το τροπάρι του, κι ο βαριεστημένος τηλεθεατής, που έχει πάρει χαμπάρι πια τι νούμερο είναι, του απαντάει ενδόμυχα και κάποτε μουρμουριστά «καλώς τον μαλάκα» (σελ. 43-44)

«Στα ερωτικά (η βλακεία) λειτουργεί διαφορετικά. Ένας ελαφρύς άνδρας, όσο εμφανίσιμος κι αν είναι, απογοητεύει το θηλυκό, δεν του εμπνέει την αναγκαία αίσθηση σιγουριάς. Εκτός αν τη χαζομάρα του την αντισταθμίζει η οικονομική ή η κοινωνική του θέση, οπότε το παλικάρι είναι λαχείο. Αντιθέτως, μια νεαρή όμορφη χαζοβιόλα είναι σταθερή ανδρική φαντασίωση. Την έχουν την τάση οι άνδρες να "μασάνε" στην αθωότητα και στα μπεμπεκίσματα, συν την εντύπωση ότι με αυτό το πλάσμα θα κρα...τάνε τα γκέμια (μέγα λάθος)... Γενικώς, στα ερωτικά, οι γυναίκες ψάχνουν τα μεγάλα και οι άνδρες τα μικρά ... Ξεμυαλίζονται και οι μυαλωμένοι πόσο μαλλον αυτοί που δεν τους ... περισσεύει. Με τη διαφορά ότι ο ηλίθιος όταν καυλώσει νομίζει ότι ερωτεύτηκε και η χαζή πιστεύει πως όσοι θέλουν να την πηδήξουν θέλουν να την παντρευτούν.» (σελ. 61-62)
 
«Οι μεταμφιέσεις του βλάκα είναι άπειρες. Έτσι κι αλλιώς, ο κόσμος ολόκληρος είναι ένας χορός μεταμφιεσμένων. Καθένας υποδύεται κάτι διαφορετικό από αυτό που είναι. "Δώστε του μια μάσκα και θα σας πει την αλήθεια"  λέει ο Όσκαρ Ουάιλντ. Ο άνθρωπος αδυνατεί να καταλάβει τον άλλο άνθρωπο ακόμα κι αν τον γνωρίζει καιρό. Δεν είναι απλώς θέμα νοημοσύνης, μας λείπουν οι απαραίτητες παραστάσεις. Όπως οι άνθρωποι της πόλης που όταν βρεθούν στην ύπαιθρο αδυνατούν να αναγνωρίσουν δέντρα και φυτά». (σελ. 111-112).  


 

 







Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Είναι όμορφα στις εκκλησίες το καλοκαίρι

  Μονάχα μες στις άδειες εκκλησίες μπορεί κανείς ν’ αναζητήσει καταφύγιο και να περάσει λίγη ώρα στη σιωπή αυτό το αδηφάγο καλοκαίρι, ...