Αντόνιο Ταμπούκι, Έτσι ισχυρίζεται ο Περέιρα

 

Ο δρ. Περέιρα, ένας μεσήλικας δημοσιογράφος, υπέρβαρος και με σοβαρά προβλήματα υγείας, αναλαμβάνει τη διεύθυνση του πολιτιστικού ένθετου μιας υπερσυντηρητικής εφημερίδας της Λισαβόνας. Είναι ο μοναδικός συντάκτης και, επομένως, αρχισυντάκτης του εαυτού του. Μόνη του έγνοια είναι η λογοτεχνία, η κουλτούρα όπως λέει, και μόνιμο άγχος του να έχει έτοιμες προς δημοσίευση μερικές νεκρολογίες επιφανών λογοτεχνών που από μέρα σε μέρα πρόκειται να πεθάνουν. Για αυτό το έργο αποφασίζει να προσλάβει έναν νέο που έχει ανάγκη από χρήματα. Τον προσλαμβάνει για να γράφει για τον θάνατο. «Όλη η Ευρώπη βρομάει θάνατο», όπως λέγεται, αφού στο μεγαλύτερο μέρος της κυριαρχεί ο φασισμός και ο ναζισμός ...
 
Μοναχικός περιπατητής της Λισαβόνας που φλέγεται από τον καύσωνα, βρίσκει καταφύγιο σε καφέ όπου καταναλώνει τεράστιες ποσότητες λεμονάδας, πηγμένες στη ζάχαρη, και ομελέτες με αρωματικά χόρτα. Κλειστός και εσωστρεφής, ανοίγεται μόνο στο πορτρέτο της γυναίκας του, που την έχει χάσει κάποια χρόνια πριν από φυματίωση. Στο μεταξύ την Πορτογαλία κυβερνά ο δικτάτορας Σαλαζάρ, με τον γραφικό εθνικισμό του, το παρακράτος και την αστυνομία. Στη γειτονική Ισπανία μαίνεται ο εμφύλιος πόλεμος και ο Δεύτερος Παγκόσμιος πόλεμος πλησιάζει. Σταδιακά ο δρ. Περέιρα συνειδητοποιεί την πολιτική κατάσταση στη χώρα του και στην Ευρώπη και επιχειρεί μια ατομική πολιτική πράξη.
 
Η νουβέλα «Έτσι ισχυρίζεται ο Περέιρα» του Ιταλού συγγραφέα Αντόνιο Ταμπούκι, που -σημειωτέον, έζησε πολλά χρόνια στη Λισαβόνα- είναι βαθιά ανθρώπινη, συγκινητική και έντονα πολιτική. Δείχνει πώς ένας άχρωμος άνθρωπος, βασανισμένος από τη ζωή και σχεδόν αποτραβηγμένος από τα εγκόσμια και αποστασιοποιημένος από τα πολιτικά πράγματα, την κατάλληλη στιγμή εξεγείρεται με τον δικό του τρόπο και αποτολμά τη δική του επαναστατική πράξη ενάντια στην τυραννία και την απολυταρχία με τον τρόπο που ξέρει καλύτερα απ' όλους, με τη λογοτεχνία. Κυκλοφόρησε το 1994, απέσπασε πολλά βραβεία και μεταφέρθηκε και στον κινηματογράφο με πρωταγωνιστή τον έξοχο Μαρτσέλο Μαστροϊάννι.

Leopold Bloom, 30.07.2024