Πέντε
άνδρες μέσα σε ένα πλοιάριο στις εκβολές του Τάμεση περιμένουν την κατάλληλη
ώρα για να αποπλεύσουν. Στο μεταξύ ένας από αυτούς, ο Τσάρλι Μάρλοου, αφηγείται
την ιστορία του κυρίου Κουρτς, ενός σπουδαίου, όπως τον χαρακτηρίζει ο ίδιος,
ανθρώπου.
Η
ιστορία εξελίσσεται στο (βελγικό) Κογκό την περίοδο της στυγνής αποικιοκρατίας,
όταν αυτή η χώρα ήταν μία (ακόμα) ιδιωτική επιχείρηση του Λεοπόλδου Β΄, ο
οποίος τη διαφέντευε με απίστευτη βαναυσότητα. Ο αφηγητής, ο Τσάρλι Μάρλοου,
κυβερνήτης ενός ατμόπλοιου στον ομώνυμο ποταμό, αναλαμβάνει να παραλάβει τον
άρρωστο Κουρτς. Πλέει με το πλήρωμά του και μερικούς δυτικούς αποικιοκράτες όλο
και πιο βαθιά στη ζούγκλα και επιτέλους συναντά τον Κουρτς, καταπονημένο και
ετοιμοθάνατο. Πρόκειται για κρατικό υπάλληλο. Ως υπεύθυνος ενός από τους
σημαντικότερους σταθμούς βελγικών συμφερόντων στη ζούγκλα, καθήκον του έχει τη
συγκέντρωση των ελεφαντόδοντων που αποτελούν, ασφαλώς, βασιλική περιουσία. Οι
ποσότητες που συγκεντρώνει είναι εντυπωσιακές αλλά φαίνεται ότι δεν τις
αποστέλλει όλες στην Ευρώπη. Κάποιες διαδικασίες στη συγκέντρωση και στην
αποθήκευση είναι αδιαφανείς και είναι φανερό ότι ο Κουρτς δουλεύει και για τον
εαυτό του. Διακινδυνεύει τα πάντα, και τη ζωή του ακόμα, για να πλουτίσει.
Είναι τυχοδιώκτης, αδίστακτος, δόλιος αλλά και δεινός ομιλητής και έξοχος
συζητητής, χειριστικός. Γοητεύει, παραπλανά, σαγηνεύει και λατρεύεται από τους
ιθαγενείς περίπου ως μάγος ή ως θεός. Οι περισσότεροι αναφέρονται σε αυτόν με
δέος, θαυμασμό και φόβο. Όσο ο αφηγητής τον συναναστρέφεται και τον γνωρίζει
καλύτερα τόσο εισχωρεί βαθύτερα στην "καρδιά του σκότους", στον
ψυχισμό αυτού του δαιμονικού ανθρώπου.
Η
νουβέλα είναι θαυμάσια. Το τέλος της κάτι παραπάνω από εξαίρετο. Δημοσιεύτηκε το 1899 στην Αγγλία και σε μεγάλο βαθμό
δημιουργήθηκε με υλικά από τη ζωή και τα ταξίδια του ίδιου του Κόνραντ.
Διαβάζεται σε πολλά επίπεδα, το ιστορικό, το ψυχαναλυτικό, το ανθρωπολογικό
αλλά και ως σχόλιο για την αποικιοκρατία και το καταστροφικό έργο των
χριστιανών δυτικών εις βάρος των "απολίτιστων" φυλών.
Πάνω στην προσωπικότητα αυτού του αδίστακτου τυχοδιώκτη, του Κουρτς, βασίστηκε
ο Κόπολα για να χτίσει τον δικό του Κούρτς, τον παράφρονα συνταγματάρχη
Γουόλτερ Ε. Κουρτζ (!) στην ταινία "Αποκάλυψη τώρα!", ρόλο που
υποδύεται υποδειγματικά ο Μάρλον Μπράντο.
Leopold Bloom, 21.10.20223
(12.20, Δ.Φ.)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου